De BHV is iedere zorginstelling wel bekend. Cursussen, vergaderingen, ontruimingsoefeningen en de praktijk wisselen elkaar af. Gelukkig hoeft de BHV niet vaak ingezet te worden. Desalniettemin is de BHV zeker niet onbelangrijk, want bij bepaalde situaties is het team van levensbelang. Echter ontstaan hier en daar discussies over bijvoorbeeld zelfsturende teams.
'Zelfsturend' kunt u op meerdere manieren opvatten. Zelfsturend in de zin van 'zelf bepalen wat men doet en zelf de kaders opstellen'. Maar zelfsturend kan ook zijn dat er al bepaalde richtlijnen binnen de organisatie zijn vastgesteld en dat het team mag beslissen op welke manier het daar invulling aan geeft. Zolang het maar binnen de gestelde normen gebeurt.
In ons onderzoek kwam de mate van zelfsturing die de BHV krijgt regelmatig naar voren, maar zonder een eenduidig antwoord. Daarom wil ik de verschillende argumenten met u doornemen en u vervolgens zelf laten beslissen in hoeverre u uw BHV-team zelfsturend wilt laten zijn.
Een zorginstelling waar ik een interview mocht afnemen, heeft zelfsturende teams per afdeling. Om het team toch een richting te geven, heeft men wel iemand aangesteld om het veiligheidsbeleid te formuleren. Binnen dit kader kan het team haar verantwoordelijkheden uitdragen. Ik vroeg mij af: zou het zelfsturende team dit beleid zelf moeten formuleren?
Een medewerker of het hele team als aanspreekpunt voor de kwaliteit en (brand)veiligheid? Of een medewerker die alle input verzamelt? Het laatste klinkt voor mij het meest logisch, aangezien er dan duidelijkheid is voor alle andere medewerkers in de organisatie. In deze situatie is het wel van belang dat de medewerker in het zelfsturende team alle informatie deelt, zodat de andere leden op de hoogte zijn.
U kunt iemand benoemen als aanspreekpunt, maar daarnaast is er ook een ploegleider nodig. Tijdens een ontruimingsoefening of een andere situatie moet iemand de leiding nemen, zodat uw team snel kan handelen. Een probleem dat bij zelfsturende teams kan ontstaan, is onenigheid over wie de ploegleider is.
Dit risico is hoger bij een zelfsturend team, omdat zij zelf beslissen wie de leider wordt. In de oude situatie was het de organisatie die dit bepaalde. Het team kan dit op een democratische manier oplossen, maar vriendjespolitiek kan invloed hebben op de stemmingen. Dit zou een knelpunt kunnen zijn, maar dit kwamen we gelukkig niet tegen in ons onderzoek.
Waar u het zelfsturende team ook op moet attenderen, is het welzijn van de cliënt. Hier schreef ik ook al over in een eerder blog. Door allerlei trainingen en overleggen kan men het welzijn van de cliënt vergeten mee te nemen in de veiligheid. Dit geef ik mee als aandachtpunt, maar dit hoeft een zelfsturend team niet in de weg te staan.
Dit is een vraag die ik bij u neer wil leggen. Een deelnemer van ons onderzoek gaf aan de zelfsturende teams zelf verantwoordelijk te houden voor de trainingen. Iedere persoon moest zelf de trainingen regelen. De werknemer kan in de organisatie 1 op 1 een training volgen, maar hiervoor is hij/zij zelf verantwoordelijk.
Ik kan me voorstellen dat zo'n training er wegens drukte bij in schiet. Hierdoor kan het voorkomen dat de kennis van de BHV'er niet up-to-date is. Anderzijds geeft u de BHV'er veel vertrouwen, wat voor een positieve stimulans kan zorgen.
Wat kiest u voor uw zorginstelling?
Ik heb u opnieuw een kijkje gegeven in ons onderzoek. Wilt u meer weten over de zorg? Lees dan ons GRATIS e-book over brandveiligheid in de zorg.
Een reactie op ons E-book van H. Burgmeijer: “Het is een laagdrempelig boek dat uitnodigt tot verdieping of actie. Je wordt er op een niet irritante/agressieve wijze op geattendeerd dat Alfagroup genegen is hier aan bij te dragen.”